Teresa i Andrzej Starmachowie laureatami XXVI edycji Nagrody im. prof. Aleksandra Gieysztora
Teresa i Andrzej Starmachowie laureatami XXVI edycji Nagrody im. prof. Aleksandra Gieysztora
Opublikowano: 20.03.2025
18 marca 2025 roku na Zamku Królewskim w Warszawie podczas uroczystej gali wręczono XXVI Nagrodę im. prof. Aleksandra Gieysztora. Tym prestiżowym wyróżnieniem uhonorowano Teresę i Andrzeja Starmachów za konsekwentny, liczący 35 lat, prywatny mecenat nad dziedzictwem artystycznym krakowskiego środowiska artystycznego. Nagrodę za wybitne osiągnięcia, służące ochronie polskiego dziedzictwa kulturowego, przyznaje Fundacja Citi Handlowy im. Leopolda Kronenberga.
„W banku Citi Handlowy doskonale wiemy, co oznacza tradycja, dziedzictwo i poszanowanie korzeni. Nasza instytucja ma 155 lat, jesteśmy częścią grupy Citi, która działa na rynku od ponad 200 lat. Mamy ogromne przekonanie, że ochrona dziedzictwa kulturowego pozwala społeczeństwu budować tożsamość, uczy tolerancji i wzmacnia bez względu na wyzwania teraźniejszości. Nasi tegoroczni laureaci mają ogromne zasługi w ocalaniu i promocji polskiej sztuki oraz w kształtowaniu świadomości artystycznej Polaków. Ich działanie wzbogaciło nas wszystkich” – powiedziała Elżbieta Czetwertyńska, prezes banku Citi Handlowy.
Kapituła Nagrody pod przewodnictwem prof. Jacka Purchli przyznała Państwu Starmachom nagrodę za konsekwentny, liczący 35 lat, prywatny mecenat nad dziedzictwem artystycznym krakowskiego środowiska artystycznego, a w szczególności historycznej, datującej się od lat 30. XX wieku Grupy Krakowskiej, wyrażany przez systematyczną opiekę nad dorobkiem członków tej grupy; organizację ich wystaw; publikowanie poświęconych im katalogów i monografii; kolekcjonowanie ich dzieł zapobiegającym rozproszeniu. Kapituła Nagrody doceniła popularyzację i opiekę nad dorobkiem artystycznym Jerzego Nowosielskiego oraz odbudowę na koszt własny zabytkowej, XIX-wiecznej synagogi Zuckera przy ul. Węgierskiej na krakowskim Podgórzu, a więc udział w rewitalizacji tej dzielnicy miasta. Doceniono również dokonanie w roku 2024 bezprecedensowej w powojennej Polsce darowizny prywatnej kolekcji dzieł sztuki o muzealnych walorach, zaliczanych do polskiego dziedzictwa artystycznego i wycenionych łącznie na 50 milionów złotych, na rzecz instytucji publicznych miasta Krakowa: Muzeum Sztuki Współczesnej (MOCAK) i Muzeum Fotografii (MuFo).
„Czujemy się niezmiernie docenieni i wręcz onieśmieleni tym, co nas spotkało. Wyróżnienie to zobowiązuje nas, abyśmy nie spoczęli na laurach, ale dalej starali się wnosić wartość do naszej szeroko pojętej kultury. Sztuka była dla nas priorytetem, przedkładaliśmy ją ponad inne dobra. Nasze życie jest krótkie, sztuka zostaje dla pokoleń” – powiedzieli podczas swojego wystąpienia Teresa i Andrzej Starmachowie.
Działalność Państwa Starmachów przyczyniła się do rozwoju i profesjonalizacji rynku sztuki w Polsce. Dzięki ich zaangażowaniu polscy artyści zyskali platformę do prezentacji swojej twórczości. Imponująca część kolekcji przekazanej do krakowskich muzeów obejmuje prace o fundamentalnym znaczeniu dla kultury polskiej. Dzięki darowi Teresy i Andrzeja Starmachów w zbiorach MOCAK-u znalazły się prace między innymi Magdaleny Abakanowicz, Władysława Hasiora, Tadeusza Kantora, Edwarda Krasińskiego i Jerzego Nowosielskiego. Do kolekcji MuFo zostały zaś przekazane dzieła między innymi Tomasza Ciecierskiego, Marty Deskur i Jadwigi Sawickiej.
XXVI edycja Nagrody została objęta Honorowym Patronatem Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej Andrzeja Dudy.