Wystawa obrazów i rysunków ze zbiorów Szpitala Specjalistycznego im. dr. Józefa Babińskiego w Krakowie

Szpital Specjalistyczny im. dr. Józefa Babińskiego w Krakowie powstał na początku XX wieku jako Zakład dla Nerwowo i Umysłowo Chorych. Obiekt wybudowano w oparciu o koncepcję samowystarczalnego miasta ogrodu, posiadał on między innymi piekarnię, pralnię, elektrociepłownię, budynek teatralny, kaplicę i cmentarz. Początkowo rehabilitacja pacjentów polegała głównie na zatrudnianiu chorych w gospodarstwach rolnych oraz warsztatach rzemieślniczych. Terapię sztuką zaczęto wprowadzać po II wojnie światowej. W latach 70. powstał Klub Twórców Sztuki Nieprofesjonalnej „Hestia”, początkowo miał swoją siedzibę przy ulicy Limanowskiego, w bliskim sąsiedztwie obecnej lokalizacji Muzeum Sztuki Współczesnej w Krakowie MOCAK. Tutaj działał również założony przez dr Noemi Madejską Klub Pacjentów „Rodzina”. Członkowie społeczności szpitalnej, w tym także lekarze, spotykali się w krakowskich kawiarniach, chodzili razem do kina i na koncerty, dzieła pacjentów były wystawiane poza murami szpitala.

Niektórzy z nich posiadali wykształcenie artystyczne, dla większości arteterapia stanowiła szansę na odkrycie i rozwinięcie własnej twórczości. Pozostając w instytucji przez długie lata bądź też powracając do niej w konsekwencji nawrotów choroby, pozostawiali w niej nawet po kilkaset prac z różnych etapów życia. Obecnie szpital jest w trakcie opracowywania i dokumentowania swoich zbiorów. Są one stale powiększane, gdyż tradycje arteterapeutyczne są kontynuowane: pacjenci mają do dyspozycji różnorodne pracownie, organizowane są dla nich plenery.

Wystawa Prywatne wnętrze to spotkanie najstarszego szpitala psychiatrycznego w Krakowie z najmłodszym muzeum sztuki. Stanowiła ona zwieńczenie trwającej niemal od dwóch lat współpracy na polu udostępniania sztuki, w ramach której pacjenci brali udział w zajęciach edukacyjnych w MOCAK-u.

Z bogatego zbioru szpitala wybrano dzieła, w których można dostrzec odniesienia do kanonu polskiej historii sztuki, między innymi twórczości Andrzeja Wróblewskiego, Marii Jaremy, Jerzego Nowosielskiego, Józefa Czapskiego i innych. Ekspozycja prac w sąsiedztwie Biblioteki Mieczysława Porębskiego umożliwiała odczytywanie ich w kontekście  artystycznych tradycji Grupy Krakowskiej. W przypadku artystów, którzy wykształcili własny styl, aranżacja wystawy pozwalała prześledzić ewolucję ich twórczości, w innych przypadkach stawiała odbiorcę wobec prac idiomatycznych.

Eksponując dzieła ze zbiorów szpitala psychiatrycznego, pragnęliśmy pokazać znaczenie sztuki w różnych kontekstach życia. Naprawia ona nie tylko psychiczne wnętrze artysty, lecz także relacje społeczne. Umożliwia przejście od tego, co najbardziej prywatne i wyizolowane, do tego, co publiczne i co może być dzielone z innymi w przestrzeni społecznej.

Wstęp na wystawę jest bezpłatny.

Od 14 października do 13 listopada wystawa będzie prezentowana w Galerii Sztuki Muzeum Okręgowego w Lesznie, natomiast od 17 listopada do 15 grudnia na Zamku Książ w Wałbrzychu.